از ديگر سو هرچند كاهش معاملات مسكن در مهر سال‌هاي گذشته نيز معمول بوده و روند كاهشي داشته است اما معاملات بازار مسكن تهران در مهر امسال نسبت به‌مدت مشابه سال‌هاي قبل به‌مراتب افت بيشتري تجربه كرد و در پايين‌ترين سطح قرار گرفت. در اين ميان از منظر برخي افراد، افزايش معاملات بازار مسكن در نيمه نخست سال‌جاري، نشانه ورود اين بازار به دوره پيش‌رونق عنوان شد و در مقابل وقتي معاملات در ماه مهر كاهش يافت،
عده‌اي ديگر دليل افت آن را احتكار مسكن از سوي عرضه‌كنندگان آن هم به اميد افزايش قيمت در آينده عنوان كردند. مسئله‌اي كه به‌نظر نمي‌تواند قابل تأييد باشد. به‌عبارتي كاهش عرضه واحدهاي مسكوني به اميد افزايش قيمت، در اولويت برنامه‌هاي يك سازنده نيست چراكه او ترجيح مي‌دهد با جلوگيري از خواب سرمايه، به‌موقع بفروشد و دوباره توليد كند.
در اين شرايط گرچه سازنده تمايل دارد واحدهاي مسكوني خود را بفروشد و دوباره واحدهاي نو بسازد، اما به‌دليل نبود تقاضا يا تحريك نشدن متقاضي براي خريد مسكن، طبيعي است كه تعداد معاملات در اين بازار كاهشي باشد. در حقيقت تقاضا در بازار مسكن ايران تحريك نشده و علت هم اين است كه مسكن در ايران به يك كالاي سرمايه‌اي تبديل شده و در دوره 40ساله اخير مرتب قيمت آن رشد كرده است. وقتي مسكن كالاي سرمايه‌اي بشود طبيعتا خصوصيات كالاي سرمايه‌اي را به‌خود خواهد گرفت.
كالاي سرمايه‌اي كالايي است كه خريدار و متقاضي آن هيچ‌گاه نبايد تصور كنند ارزش آن كالا در آينده افت خواهد كرد. به‌عبارتي خريدار كالاي سرمايه‌اي توجهي به قيمت آن ندارد؛ مثلا در بازار مسكن، فرد حاضر است آپارتماني را دو برابر قيمت سال قبل بخرد به شرطي كه دورنماي قيمت آن افزايشي باشد.
اما از ديگر سو همين فرد حاضر نيست يك آپارتمان را نصف قيمت پارسال بخرد درحالي‌كه تصور كند قيمت‌ها در آينده كاهش خواهد يافت. مسكن كالاي مصرفي نيست كه متقاضي به‌دنبال ارزان خريدن آن است و كاري ندارد بعدها قيمت آن چطور مي‌شود. مسكن در نگاه سرمايه‌اي خصوصيات ديگري پيدا كرده و اين نكته بسيار مهمي است كه كمتر به آن توجه مي‌شود.
فعلا براي مسكن، به‌عنوان يك كالاي سرمايه‌اي، متقاضي تحريك نشده است و بارها هم گفته شده كه براي تحريك تقاضا، فقط پرداخت تسهيلات كافي نيست. تحريك تقاضاي مسكن، به‌عنوان يك كالاي سرمايه‌اي، نيازمند ابزارهاي ديگري است و بايد ابزارهاي قوي را به ميدان كشيد ازجمله اينكه مسكن را از محدوديت منطقه‌اي بودن خارج كنند و اجازه دهند بخش خصوصي، كه بخش عمده اين صنعت را در اختيار دارد، خودش مستقيما براي جذب سرمايه اقدام كند.
- كارشناس اقتصاد مسكن
نظر شما